صفحه شخصی سید علی موسوی|فضای مجازی/ عملیات روانی|

۴ مطلب در شهریور ۱۳۹۵ ثبت شده است

مصرف کننده باش

مروری بر نظریه‌های مصرف از بنیان‌گذارانِ اولیه جامعه‌شناسی تا مسائل پیشِ رو
حتی با وجودِ افزایش علاقه به مصرف، این موضوع همچنان یکی از موضوعات فرعیِ نظریۀ اجتماعی است. با این حال، این روند باید تغییر کند و چنین هم خواهد شد. نظریه‌پردازان نمی‌توانند ادامه دهند اگر بخواهند همچنان اینقدر از واقعیت‌های جدیدِ جهان اقتصادی-اجتماعی دور بایستند. جای تردیدی نیست که مصرف مشخصۀ جامعۀ معاصر آمریکاست. و این جای تعجب دارد که نظریه‌پردازان اروپایی در پیشرفتِ نظریه‌های مصرف خیلی بیشتر از آمریکایی‌ها فعال بوده‌اند. در جامعه‌شناسی آمریکا همچنان سوگیری‌های تولیدگرایانه غلبه دارد. شاهد مثالِ آن هم وجود مختصصانی در زمینۀ جامعه‌شناسی صنعتی، جامعه‌شناسی کار و شغل و جامعه‌شناسی سازمان‌هاست، و به همین ترتیب عدمِ وجود متخصصانی در زمینۀ جامعه‌شناسی مصرف. طنز ماجرا در این است که بخشی از دلیلِ توجه نظریه‌پردازان اروپایی به موضوع، مصرف‌گرایی آمریکایی و صدورِ آن به اروپا و دیگر نقاط جهان است.







هیچ نظریۀ مجدانه‌ای دربارۀ جامعۀ معاصر نمی‌تواند اهمیت مصرف را نادیده بگیرد. برای اثبات این اهمیت کافی است نگاهی به اینترنت بیندازیم، جایی که مظهری از جامعۀ مدرن شده است. اینترنت در اصل برای مجتمع‌های علمی/نظامی/صنعتی ساخته شده بود، اما نقش آن در تولید تحت شعاع نقشِ آن در مصرف قرار گرفته است. تخمین زده‌اند که در سال ۱۹۹۹ مصرف‌کنندگان ۳۸ تا ۴۰ میلیون دلار در اینترنت خرج کرده‌اند و شرکت‌های مخصوصِ مصرف عشقِ سرمایه‌گذارانِ فناوری‌های پیشرفته (های‌-تک) بوده‌اند. رواجِ ناگهانیِ رایانه‌ها و صنعت‌های مرتبط با اینترنت، نقشی کلیدی در رونقِ انفجاری و نامنتظَر اقتصاد و بازار سهامِ آمریکا (و بسیاری از دیگر کشورهای توسعه‌یافته) داشت، رونقی که در سال ۱۹۹۰ سودی خیره‌کننده نصیب آن‌ها کرد. این سود نیز به نوبۀ خود، آتشِ انقلابِ مصرف‌کنندگان را در ایالات متحده و دیگر کشورها شعله‌ور کرد. افراطِ در مصرف در تاریخِ جهان بی‌نظیر بوده است. شاکله و آیندۀ اینترنت یا جامعۀ مدرن به‌منزلۀ یک کل، بدونِ فهمِ نیروهای مصرفی‌ای که آن را به پیش می‌راند، درک‌ناپذیر است.

ادامه مطلب...
۳۰ شهریور ۹۵ ، ۱۳:۲۶ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سید علی موسوی

عصر اینترنت شخصیت انسان را تغییر داد

رایانه‌ها و گوشی‌های هوشمند برخی خصوصیات محصول دیگری از عصر دیجیتال را نیز وارد زندگی روزمره می‌کنند: بازی‌های ویدئویی که در آن‌ها بازیکن حالتی از هشیاری همراه با اضطراب را در مقابل تجاوزهای ناگهانی و پیش‌بینی‌نشده تجربه می‌کند. او باید بی‌درنگ و به‌قیمت ازدست‌دادنِ جان مجازی با آن‌ها مقابله کند. این نیز مزایایی دارد: طبق برخی گزارش‌ها رانندگانی که با بازی‌های ویدئویی بزرگ شده‌اند، در پاسخ به خطر ناگهانی، سریع‌تر واکنش نشان می‌دهند و قابلیت زنده‌ماندن آن‌ها بیشتر است.


اول
هر انقلاب فناورانه با تغییراتی در معنای انسان بودن همراه می‌شود، یعنی تغییر در انواع مرزهای روان‌شناختی‌ای که زندگی درونی را از دنیای بیرون جدا می‌کند. هرگز تغییراتی که در حساسیت و خودآگاهی صورت می‌گیرند، دقیقاً متناظر نیستند با تغییراتی که در فناوری پدید می‌آیند. بسیاری از جنبه‌های دنیای دیجیتالِ امروز پیش از عصر رایانۀ شخصی و گوشی هوشمند در حال شکل‌گیری بودند. اما انقلاب دیجیتال ناگهان سرعت و مقیاس این تغییرات را تقریباً در زندگیِ همه افزایش داد. کتاب تاریخی و بلندپروازانۀ الیزابت آیزنشتاین با عنوان ماشین چاپ؛ عاملی برای تغییر۱ (۱۹۷۹) ممکن است در این استدلال دچار اغراق شده باشد که مطبوعات در اوایل قرن شانزدهم آغازگرِ تغییراتی شگرف در فرهنگ بودند. اما این کتاب به موارد زیادی نیز اشاره می‌کند که در آن‌ها ابزارهای جدیدِ ارتباطی می‌توانند تغییرات پیشین و کند را به موجی پرقدرت و تحول‌ساز تبدیل کنند.

ادامه مطلب...
۲۵ شهریور ۹۵ ، ۱۳:۲۸ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سید علی موسوی

جامعۀ مصرف گرا

جامعۀ مصرف گرا
تجاری سازیِ زندگی همه‌جا در حال گسترش است: از سلامتی و باروری بگیرید تا دغدغه‌های زیست‌محیطی

تمایل مصرف‌کننده باید کمابیش به طریقۀ موفقیت‌آمیز مواجهه و یا فرار از ملال زندگی روزمره تفسیر شود. برای مثال، در مورد خرید کالاهای جدید، مصرف‌کننده با خرید کالاهای جدید، از پذیرفتن شیء شدن خود سر باز می‌زند و هر لحظۀ زندگی‌اش را تقویت و بازتقویت می‌کند و بدین ترتیب، روال هر روزۀ زندگی‌اش را نمی‌پذیرد. شاید این خواستۀ بنیادین فرامصرف‌کنندگی است که فرد در آن قادر است تجربۀ خود را از زمان احیا کند، و مانند ماجراجویی‌های متهورانه، آن را با تجربه‌های بدیع جان تازه بخشد. از این پس، الزامی است که به فرامصرف‌کنندگی به عنوان شیوه‌ای فکر کنیم که منجر می‌شود به حس جوانی، و یا شروع مجدد مبهم. فرامصرف‌کننده دیگر دغدغۀ منزلت ندارد بلکه در صدد احیاء مجدد زندگی‌اش است. به نحوی که از پذیرش زمان‌های مرده سر باز می‌زند و تجربه‌های مداومِ نوین و عاطفی را از طریق کالاهای جدید خواستار است. او کسی است که تمام مدت رویایی شبیه به این مضمون را در سر می‌پروراند که: «سیمرغی عاطفی» از خاکستر بر‌می‌خیزد.

ادامه مطلب...
۱۵ شهریور ۹۵ ، ۱۱:۴۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سید علی موسوی

پاورپوینت عامل کودن تر شدن ما

«اگر مطلب را آماده نکرده‌ای مهم نیست، ولی حتماً پاورپوینت درست کن»؛ این توصیه‌ای است که معمولاً برای ارائۀ سخنرانی یا کنفرانس به دیگران می‌کنیم. در سه دهۀ اخیر، فن خطابه تقریباً از بین رفته است. در این شرایط ارائۀ پاورپوینت به‌نظر منطقی‌ترین راه برای سرپوش گذاشتن بر کم‌سوادی و تنبلی است. در شیوۀ سنتی سخنرانی، تسلسل منطقی پایه و اساس گفتار بود اما امروز به لطف پاورپوینت دیگر نیازی به استدلال نیست. فقط کافی است مشتی اسلاید را کنار هم قرار دهید.


 
پاورپوینت ما را به موجوداتی کودن بدل می‌کند
 

سلام بر همگی. امروز می‌خواهم از آسیب‌هایی صحبت کنم که سخنرانی‌های پاورپوینتی به نحوۀ تفکر و حرف‌زدن ما وارد می‌کنند. برای به‌تصویرکشیدن این آسیب‌ها، این نوشته را در قالب سخنرانی‌ای پاورپوینتی سامان داده‌ام.

اسلاید بعدی، لطفاً.

ادامه مطلب...
۱۳ شهریور ۹۵ ، ۱۱:۴۳ ۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سید علی موسوی