آیا در کنار مراکز ترک اعتیاد به مواد مخدر تابه‌حال مرکز ترک معتادین به تکنولوژی را تصور کرده‌اید؟ شاید به نظرتان دور از تصور باشد اما همیشه نیازهای بشر عامل ایجاد و اختراع بوده است.
این روزها فنّاوری همه‌چیز را تغییر داده است و روزبه‌روز شگفتی خلق می‌کند. بالا رفتن رفاه، دسترسی سریع به اطلاعات، گوشی‌های هوشمند، ربات‌ها، خانه‌های هوشمند، بازی‌های جذاب، دنیای تمام‌نشدنی اینترنت و … همه و همه فواید فنّاوری بوده است. وقتی از دنیای اینترنت (بزرگ‌ترین شبکه کامپیوتری دنیا بدون نیاز به مدیر) می‌گوییم دیگر نیازی نیست توضیح بیشتری درباره فواید نوآوری‌ها بدهیم.
در کنار فوایدی که گفته شد اگر استفاده از فنّاوری سلامت فرد را به خطر بیندازد تبدیل به یک عامل مضر می‌شود. افراد زیادی هستند که مدت‌زمان زیادی از وقتشان را در حال استفاده از لپ‌تاپ یا سایر نوآوری‌ها هستند اما میزان استفاده زیاد آنها الزاماً دلیلی بر اثبات وابستگی و اعتیاد نیست، چراکه افراد زیادی به‌واسطه‌ی حرفه و کسب‌وکارشان ساعات زیادی را با فنّاوری سپری می‌کنند اما خارج از زمان تعیین‌شده به زندگی عادی خود می‌پردازند. اعتیاد زمانی به وجود می‌آید که فرد نتواند کنترل‌شده از فنّاوری بهره لازم را ببرد.
به این چند مورد دقت کنید:
- مدام گوشی همراهتان را چک می‌کنید تا تماس یا پیامی را از دست ندهید.
- عدم دسترسی به اینترنت و سایر برنامه‌های ارتباطی شمارا تندمزاج و افسرده می‌کند.
- ساعت‌ها با گوشی همراه و رایانه خود مشغول می‌شوید و گذر زمان را متوجه نمی‌شوید.
- وقتی درگیر مسئله‌ای در زندگی‌تان می‌شوید یا استرس و اضطراب دارید به فضاهای مجازی پناه می‌آورید تا به آرامش برسید.
درصورتی‌که موارد ذکرشده در رفتار فردی وجود داشته باشد می‌تواند هشداری برای وابستگی فرد به فنّاوری باشد.
در خصوص علل ایجاد اعتیاد به فنّاوری موارد زیادی نقش دارد اما افراد افسرده و مضطرب در این زمینه مستعدتر هستند.
در کودکان وابستگی به بازی‌ها، گوشی‌های هوشمند، تبلت و … بسیار جدی‌تر است، چراکه والدین وقتی می‌بینند که کودک آنها هنگام دسترسی به این قبیل وسایل ساعت‌ها ساکت می‌شوند و خودشان می‌توانند به کارهایشان برسند فکر می‌کنند فنّاوری به کمک آنها آمده است. کودکان هم تمایل زیادی به سرگرمی‌هایی دارند که بیشتر از والدینشان در آن زمینه اطلاعات داشته باشند.
بدون شک فنّاوری جز نیازهای ضروری است و نماد پیشرفت و اعتلا جامعه است. این را بدانید هدف از نوآوری‌ها بهبود زندگی، افزایش رفاه و کیفیت زندگی افراد است و نابودی زندگی برخی با استفاده‌های نا به‌جا، نتیجه‌ی تصمیم‌های خودشان است. دنیای بزرگ اینترنت هیچ‌گاه نمی‌خواهد دنیای شمارا کوچک کند.
اگر به دنبال این هستید که متعادل زندگی کنید چند پیشنهاد زیر را به کار گیرید:
- هرگاه با مشکلی در زندگی روبرو شدید علت را بررسی کنید و سعی در حل مشکل داشته باشید و به دنبال آرامش موقت و پناه آوردن به فناوری نباشید.
- هرروز برای خودتان برنامه‌ای داشته باشید و هدفمند فعالیت کنید. (از قانون 20/80 در مدیریت کارهای خود استفاده کنید.)
- قبل از خواب به‌جای استفاده از گوشی همراه یا رایانه شخصی به تمرین‌های تمرکز و مدیتیشن بپردازید تا با آرامش بیشتری بخوابید.
- گوشی همراهتان را زمان‌بندی کنید تا همواره ساعاتی قبل از خواب سایلنت شود و همراه بازمان بیداری شما به حالت عادی بازگردد.
- به‌جای آنلاین بودن مداوم، زمان خاصی را برای استفاده از اینترنت اختصاص دهید و این زمان را آگاهانه مدیریت کنید.
- در برنامه هفتگی خود یک روز بدون تکنولوژی را معین کنید و به تفریح‌های سالم در کنار دوستان و خانواده بپردازید.
- در سفرها روی لذت بردن از سفر و تفریح‌هایتان متمرکز شوید و استفاده از گوشی همراه را منحصر به باخبر بودن از خانواده و افراد نزدیک خود در زمان کوتاه و معین کنید.
