تا پیش از اختراع شبکههای اجتماعی، نهایت مزاحمت یک فرد ناشناس این بود که زنگ بزند و در گوشی تلفن فوت کند. اما در عصر حاضر نوع جدیدی از انسان ظهور کرده که میشود هویتش را با مزاحمت تعریف کرد: ترولها، کاربرانی که بهاندازۀ مزاحمتلفنیهای دو دهۀ پیش یکدست و صاف و ساده نیستند. برخیشان دائم فحش میدهند، یکسری فقط غلط املایی میگیرند، و یک عده هم همیشه مناقشه میکنند. در نوشتۀ پیش رو، با ده نوع از انواع ترولها آشنا شوید.
الیز مورو، لایفوایر — ترول اینترنتی عضوی از یک گروه اجتماعی آنلاین است که عمداً میکوشد با ارسال نظر، عکس، فیلم، گیف، یا هر محتوای آنلاین دیگر فضا را به هم بریزد، حمله کند، مزاحمت ایجاد کند یا بهطور کلی در گروه دردسر درست کند.
ترولها همهجای اینترنت پیدا میشوند: در صفحات گفتوگو، نظرات یوتیوب، فیسبوک، سایتهای همسریابی، نظرات وبلاگ و هر جای دیگری که فضایی باز دارد و مردم میتوانند آزادانه عقاید و باورهای خود را ابراز کنند. وقتی اعضای گروه زیاد باشند، مهار این افراد دشوار است اما رایجترین روشهای خلاصی از دست آنها بلاککردن حساب کاربرهای فردی (و گاهی آیپیها بهطور کلی)، گزارش به مسئولان، یا بستن کامل بخش نظرات مطلبی در بلاگ، صفحۀ ویدئو یا موضوعی خاص است.
ترولهای اینترنتی، فارغ از اینکه کجا کمین کردهاند، گروهها را بهشکلی یکسان (و اغلب پیشبینیپذیر) آزار میدهند. این اصلاً فهرست کاملی از انواع مختلف ترولها نیست، اما بیشک رایجترین گونههایی است که معمولاً در گروههای فعال و آنلاینِ خود با آنها مواجه میشویم:
۱. ترول فحاش
ترولِ فحاش یک متنفر تمامعیار است، صاف و پوستکنده. واقعاً لازم نیست دلیلی برای تنفر یا فحاشیاش داشته باشد. این ترولها اغلب به همه گیر میدهند -بد و بیراه میگویند، متهمشان میکنند، هر کاری بتوانند میکنند تا نوعی واکنش احساسیِ منفی در آنها برانگیزند- فقط چون قدرتش را دارند. در بسیاری از موارد، ممکن است این نوع مزاحمت آنقدر جدی شود که بتوان آن را مقدمهای دانست برای نوعی باجگیری سایبری یا مقدمهای برای آن.
۲. ترول دائماً مناقشهکننده
این نوع ترول عاشق جروبحث است. این افراد میتوانند مطلبی عالی و کاملاً پژوهشی و مبتنی بر حقایق را برگزینند و از تمام زوایای بحث به آن بپردازند تا پیام آن را به چالش بکشند. فکر میکنند حق با آنهاست و بقیه همه اشتباه میکنند. اغلب در بخش نظرات گروه با دیگر افراد نظردهنده سلسله بحثهایی طولانی دارند و همیشه مصمم هستند که حرف آخر را بزنند و آنقدر ادامه میدهند تا کاربر دیگر تسلیم شود.
۳. ترول دستور و املا
با این نوع ترول آشنایید، افرادی که همیشه به دیگر کاربران تذکر میدهند که واژهای را اشتباه نوشتهاند یا غلط دستوری دارند. حتی اگر کاربر، در قسمت نظرات پیامش، شکل صحیح کلمه را بهدنبال یک ستاره بنویسد، این نظر تقریباً هیچگاه پذیرفته نمیشود. برخی از آنها حتی غلطیابهای دستوری و املایی نظرات را بهانه میکنند تا دیگران را بیازارند.
۴. ترول همیشه آزرده
وقتی دربارۀ موضوعات جنجالبرانگیز آنلاین بحث میشود، قطعی است که عدهای آزرده میشوند. این عادی است. اما گاه ترولهایی هستند که بخشی از یک محتوا -جُک، نقیضه یا مطلبی طنز- را به خود میگیرند و شروع میکنند به آبغورهگرفتن دیجیتالی. استادِ این هستند که مطالب خندهدار را بخوانند، نقش قربانی را بازی کنند و بگومگو راه بیندازند. با برخی از چیزهای عجیب و غریبی که آنلاین گفته و انجام میشود، مردم واقعاً افسرده میشوند.
۵. ترول افادهای، همهچیزدان یا حراف
ترول افادهای یا حراف از نزدیکان ترولِ دائماً مناقشهکننده است، فردی که لزوماً مایل به شرکت در بحث نیست اما دوست دارد نظر خود را با جزئیات دقیق به اطلاع سایرین برساند، حتی شایعهپراکنی کند و در برخی مواقع از رازها پرده بردارد. عضو خانواده یا دوستی را در نظر بیاورید که فقط دوست دارد صدای خودش را بشنود. معادل اینترنتی او میشود ترول افادهای، همهچیزدان یا حراف. آنها دوست دارند دربارۀ هر چیزی که میدانند مفصل بحث کنند و مطالبی بلندبالا بنویسند؛ مهم هم نیست کسی آنها را میخواند یا نه.
۶. ترول بددهان و حروف بزرگ
برخلاف برخی ترولهای باهوشتر مانند ترول مناقشهکننده، ترول دستور و ترول حراف، ترول بددهان و حروف بزرگ کسی است که چیز واقعاً ارزشمندی برای بحث ندارد و فقط فحشهای رکیک و واژههایی از این دست را با حروف بزرگ تایپ میکند. در بسیاری از موارد، این نوع ترولها بچههای بیحوصلهای هستند که فقط میخواهند یک کاری کرده باشند و نمیخواهند برای انجام آن خیلی فکر و تلاش کنند. در آن سوی صفحۀ نمایش، اغلب بیآزار هستند.
۷. ترول تکواژهای
یکی از نویسندگان همیشگی در نظرات فیسبوک، سلسله مجلات، عکسهای اینستاگرام، مطالب تامبلر یا دیگر شکلهای مطالب اینترنتی، کسی است که میگوید «عالی!»، «چی؟»، «اکی»، «بله» یا «نه». مطمئناً آنها بدترین ترولهایی نیستند که بهطور آنلاین میبینیدشان، اما وقتی موضوعی جدی و جزئی مورد بحث است، پاسخهای تکواژهای آنها اسباب زحمت کسانی میشود که میکوشند برای آن بحث ارزش قائل شوند و آن را جدی دنبال کنند.
۸. ترول اغراقکننده
ترولهای اغراقکننده گاه ترکیبی از ترولها همهچیزدان، آزرده و حتی مناقشهکنندهاند. خوب میدانند چطور موضوع یا مسئلهای را دست بگیرند و از کاه کوه بسازند. البته بعضی از آنها برای بامزهگری این کار را میکنند و گاهی هم موفق میشوند اما هدف بعضی دیگر تنها آزار است. آنها بهندرت بهطور واقعی بر ارزش بحث میافزایند و اغلب مشکلات و مسائلی را به بار میآورند که ممکن است اصلاً ارتباطی به موضوع بحث نداشته باشند.
۹. ترول بیربط با موضوع
طی هر بحثی در گروههای اجتماعی، ممکن نیست از ترولی که مطالبی کاملاً بیربط با موضوع میگذارد تنفر نداشته باشید. این نفرت زمانی بیشتر میشود که فرد میتواند موضوع بحث را هم عوض کند و در آخر همه مشغول بحث دربارۀ مطلب بیربطی میشوند که او فرستاده. این چیزی است که همیشه آنلاین میبینید، در نظرات مطالب فیسبوک، در نظرات سلسلهوار یوتیوب، در توییتر و درواقع هر جایی که بحثها فعالاند.
۱۰. ترول هرزفرستِ حریص
آخرین نوع، که البته کماهمیتترین هم نیست، ترول هرزفرستِ۱ هراسانگیز است. این فرد ترولی است که حتی سر سوزنی برای مطلب ارسالی یا بحث شما اهمیت قائل نیست و تنها برای منفعت خود مطلب میگذارد. از شما میخواهد صفحهاش را نگاه کنید، از لینکش خرید کنید، از کد او استفاده کنید و کتاب الکترونیک رایگانش را دانلود کنید. این ترولها کاربرهایی را نیز شامل میشوند که در توییتر و اینستاگرام و دیگر شبکههای اجتماعی با پیامهای «ما را دنبال کنید!!!» بحث را بر هم میزنند.
پینوشتها:
• این مطلب را الیز مورو نوشته است و در تاریخ ۱۸ ژوئیۀ ۲۰۱۸ با عنوان «Ten Types of Internet Trolls You'll Meet Online» در وبسایت لایفوایر منتشر شده است
•• الیز مورو (Elise Moreau) فارغالتحصیل دانشگاه جورج براون است. او وبلاگنویسی باسابقه و کارآفرین اینترنتی است.
[۱] Spammer